carpan: Garangan Compet Are

Sorop are, lalake’ ganeko mamaso’ ajam ka kandhang. Metong pete’ se noro’ bunte’. Pete’na tekkor. ‘masa’ ekakan ellang’. atena akarettek. Nyabana pon ngangsor. Omor pon ngoncet bila eabas ḍhari gamba’na obanna. Kompoy lema’. Dhari ana’ se sareyang andhi’ ana’ dhuwa’. Ana’ se kapeng dhuwa’ andhi’  settong ana’, se kapeng tello’ dhuwa’an keya. se bungso, lanceng gi’ ta’ abina. Binena lalake’ se ngangsor ganeko dhateng atongket. Nyo’on kolare sabarangkowan.

“Tekkor pole pete’na?” Binena atanya. Ambu. Neggu’ to’ot ban atongket. Anyaba.

“Tadha’ la. Gella’ rowa paleng. Se eoja se bungso ekenneng settong.” Sawodda lakena. Nyemburragi okos roko’na.

“Sateya dha’emma kacong ro?”

“Dina saba’ gallu kolarena.”

“Mara patoronnagi. Areya ta’ kellar ajuma’.”

“Ba’na la esoro toju’ bain. Gi’ nyo’on kolare.”

“Iya mon toju’ malolo, gun tatedung toju’. Katon ce’ mellassa. Na’ poto la padha jau.”

“Ma’ lako ango’-ngo’an. Engko’ ban ba’na gun esoro maraja. Parkara odhi’ noro’ oreng laen ya dina pasabbar.”

“Mara se ngakana gallu. Malem la. Apa ngakana mare compet are sakale. Sateya bain sakale malle ta’ repot daggi’.” Lake-bine ganeko atengka’ sakone’, malengos ka kangan. Maso’ ka dhalem dhaporra. Se lake’ abacco. Se bine’ makaloar nase’ se ebaddhai cettheng dhari balekbek, makaloar cobik se aesse peccegga rante, pettes, buja cabbi ban cokka. Matoron juko’ dhari attas salang. Salang aropa’agi kennengngan eguna’agi bila mekol kelmo’. Salang ekagabay dhari kaba’ otaba tampar bisa keya kalaban jalinge. Bagian babana, patoju’an kelmo’ eberri’ ban epabunter satoju’an montengnga kelmo’. Salang epanyaba’i juko’ kalaban egantong e attas dhapor sopaja ta’ entare koceng.

Maos jugan

• Parebasan Madura
• Carpan: Lomok
• PERSIP Palalangan Ora’na Eyabi’
• Satu Abad NU dan Haul Gus Dur
• Teks MC Bahasa Madura

“Jareya karena juko’na. Kakan. Cellep. Jareng gi’ ta’ eanga’.”

“Enggi. Dha’emma kacong?”

“Buru gi’ badha.”

“Kodda’ olok. Malle ngakan abareng sakale.” Mare nyaba’ pereng se aesse juko’ calo’ ban tamban. Se bine’ entar ka palemper lebat dhalem romana.

“Ba’na dha’emma, Cong? Mara se ngakana. Abareng ban eppa’na sakale. Areya la malem. Sakejja’ laggi’ powasa’an.”

“Iya bu’. Ngakana pas. Areya mamareya serrodanna lajangan.”

“Mara saba’ gallu. Ma’ gun lajangan molos, la toa. Ma’ amaena malolo.”

“Iya kan la dhateng alako. Ereken molae gella’ teya gun nogui lajangan, kope’an lar-olaran. Buh ella ra.”

“Mara se ngakana eantos rowa mon eppa’na.”

“Iya, Bu’! ‘bila kare  asajja. Ta’ enneng pellang. Bila mera. ya mera. Kodu. Antos?! E’!?. Antos!? Ma’ tolos salbi. Bila kare  acaca akaton pas tadha’ konco’-bungkella ta’ kera nemmo konco’na. lowaaaaaanjang. Ta’ paelan.’ Oca’na Kacong sambi ajalan ka dhalem dhaporra. Abacco.

E disa (te)Mor Alas, bila osom onggana bako. Bannya’ oreng agabay lajangan. Pe’-kope’an. Lar-olaran. Ri-biriyan ban samacemma. Kadhang sampe’ badha adduwanna lajangan. Bila pegga’ sennarra eoja ekambuli’i. sang-tasangsang ngoja lajangan. Tacoco’ ka dhuri ta’ ekarassa. Dhari leburra ngoja lajangan. Ngoja lar-olaran sampe’ compet are. Se palang bila lajangan nyangsang e attas tarebung. kare  ngoja. Ta’ melo. Kadhang kare  ngoja sampe’ jau. Dha-badhana ekenneng pega’, ekenneng candhak oreng laen. Kare ngangsor ngoja lajangan.

“Mara se ngakana!” oca’na eppa’na

“Enggi, Pak!”

“Ya, badha peccegga rante. Areya guringnga calo’. Keng gi’ ta’ eanga’.”

“Enggi Pak.” Kacong ganeko ngala’ pereng. Nyenthong nase’ ban masang maronggi ban juko’.

“Embu’na ja’ lajjai. Langalae. Ja’ gun ngakana. Ya mon agabaya lajangan agabay laju. Ja’ edingngagi. Lamba’ jarowa se ngajari acaca. Mon ta’ careme ya ba’na ta’ tao acaca sateya. Kan ba’na tao acaca polana jarowa bannya’ acaca. Daddi ba’na ngedingngagi gi’ kene’, apana pole tan-taretanna ba’na babine’ kabbi. Embu’na acaca bariya. Embugga ba’na nyaot jang bannya’an. Iya, esembu mon embu’na jang bannya’an keya. Ella enger. Kadhang embu’na kadibi’ pas ekatellowe jareya. Ya sateya la lesso se lako acaca’a. jareya sateya gun kare  re-karena. Ba’na kan la tao dibi’. Apana pole jat reng towa dibi’. Ya dina edingngagi bain. Ja’ kose ka ate. Kaneserre embu’na. la towa. Mon ta’ apaserenan ka na’ poto ya ka sapa pole aba’ teya matoro’a. aba’ la towa keya. embu’na ya cara jareya keya. kadhang ta’ ekenneng onduri kanan.”

“Enggi, Pak!” teya jagana gi’ eanggep na’-kana’ parana. Se la tao alako. Ollena alako la ebagi ka reng towa, gi’ korang baremma aba’. Teya gun melle roko’ saterrowan rowa. Masa’ iyya aba’ ta’ olle amaen sakale. Buhhh…”

“Pasan mare mangrib entar ka pamanna, ya. Man Darmo. Lagguna soro matoron nyeor. Pasaran polana. Pola badha powanna rowa.”

“Ma ta’ epatoron gella’ pak?” Sambi abacco Kacong nyaot ban alenga’.

“Iya pangara gella’, sakeng kaso ban kalakoan. La ta’ kaekot.”

“Senga oneng kan kaula nyoro reng laen. Salaen paman kan bannya’ oreng panae’na nyeor. Mon ngantos sampeyan malolo. Dhubaja napa.”

“Iya ra mon polana.” Se kadhuwa entar asalenan ka kamarra bang-sebang. Eppa’na asalen ka kamar se badha dhalem dhaporra. Kacong asalen e kamar dhalem romana. Padha apangara mandhiya. Oreng-oreng pon padha ragep se abajanga. Badha se mancal entara ka masjid. E jalan atemmo kalaban oreng. Asapa. Atotoran. Compet are. Ajam-ajam pon padha ongga ka kandhangnga bang-sebang. Padha asajja istirahat. Adan ekaeding e ban-sabban masjid. Soara adan ekeba angen. Dhaun bar-kerbayan. Alembay. Ondhem padhana se ja’-oja’an. Agules. Apeyak. Bulan nyelbi’. Saparo ka alangan. Oreng-oreng padha nyemba ka Pangeranna. Ngabakte. Nyongkem. Masra’agi aba’. Cethak etapet. Epanangket ka bume.. Buri’. Jalanna pamowangan eangka’. Apanongkere’. Colo’ epanyedding ka bume. Anyaba. To’-koto’. Aserro ka bume. Tombu. Meltas. Nyobbul ka kapeng petto’. Angen-angen ngalesser akeba kabar-kabar gumbira. Kabar kaperagan. Tombuwan atandhang abareng lambayya angen. Kana perreng ngakarethe’. Baraksak. Dharas. Kaok-kaok. Kowak. Kaek.

“Apa kana’?” Ji Ming, lalake’ se obanna pon possa’ ganeko abaladhas entar ka kandhangnga ajam. Binena gi’ nyare tongket se entara ka ajamma.

“Badha apa Pajji?” Idris alonca’ keya dhari pabajanganna.

“Ajam esarobuk garangan reya.”

“Huhhh ca’na sengko’ la me’ maleng baja reya.”

“Enja’. Pojur banne maleng. Mon maleng, temmo ta’ la banas ajam engko’.”

“Banne, sateya polana para’ peleyanna kalebun. Biasana mon para’ peleyan kalebun. Areya maenna gurdagan. Korba’an. Ta’ tao ja’ dhin sapa. La poko’ ekorba. Artena. Mare ngala’ e bara’. E temor pas ekenneng keya. Ja’ mola’a ekala’ lengana onggu pas epabareng-bareng. Daddina masyarakat ta’ sempat ap-seap reken ra.”

“Iya mon polana. Iya mon ekeba maleng. Se neser gun ka ale’na jareya. Kare  abit maratene. Mon polana padha ekaemba. Maske orengnga ya ekaemba. Ja’ padha terro salamet. Mon orengnga salamet, tape ta’ andhi’ bu-obuwan. Banne keng ta’ odhi’. Katon odhi’na rowa ta’ odhar. Mara toju’ gallu ka palemper. Bi-kobian. Banne kopi onggu. Hahaha.” Pajji ban lalake’ ganeko padha ngakak ekabbiyagi. Loppae ka garangan se gunna enneng buluna ajam. Kacong buru dhateng dhari masjid. Atanya. Baremma kabadha’an ajamma.

Maos jugan

• Contoh Undangan Bahasa Madura
• Ancaman Krisis Mental Jadi Perhatian Utama
• Lalake’ Pajat Ta’ Kowat
• Lukman: Ngaronge Sagara Madura
• Bilis-Bilis Ngangko’ Kakanan

“Enja’. Genna’ gi’an ajam. Pojur.” Oca’naeppa’na. “Kaka’na ngala’agi kobi.” Lalake’ se bakal namoy ganeko aropa’agi dhupopona se romana badha e bara’dhajana romana. Semma’ keya ka kandhang ajam Pajji.

“Eya’ cong, kobina.” Ologga embu’na dhari dhalem dhapor.

“Bila abinea ba’na, Le’.” Hahaha.

“Sakejja’ laggi’.

“Gi’ ta’ tao alako se kaburu abinea.”

Taretan dhupopona gunna ngakak. Kacong mesem. Ngello’e roko’ pelessan dibi’.

“Aroko’ gi’ meles dibi’ cara jareya. Pas abinea. Apa pas se ekakana.”

“Gi paggun nase’ se ekakana.”

“Reng dhima sateya pacarra, Le’.”

“Hahaha… sampeyan ka’. Ma’ laju daddi intel kabbi. Mara, Pajji la seppo. Ta’ pate ngora’ pole. Areya gun kare  maranta’a ba’na. teggalla rowa ta’ ejuwal polana kare  bagianna ba’na. ba’na la egabayyagi jalan. Jarowa lamba’ Pajji ban Bujji abalangngaja malle ba’na ban tan-taretanna nyaman lebat.”

“Huuuh… sengko’ ban eppa’na jareya. Ngangko’ bato. Malle na’ poto nyaman ajalan. Pas sateya edina’agi. Ya ella. Mellas. Kadhang tellasan bain la tadha’ mole. Ta’ ebagi mole ca’na mon pamarenta. Rona apa rowa.”

“Corona Bujji.”

“Tape ca’na aberri’ bantoan maske ta’ magi mole.”

“Sateya oreng menta ka pamarenta. Ta’ menta ka Allah, iya gun olle sajarowa badhana. Ban sambi gun eberri’ saormeng, la pera’, aca’-kenca’. Padhana etorone sowarga. Padahal barang laenna paggun larang. Iya padhana se ecekkel mar-samar.”

 

Palalangan, 15 Rebba 144