Bilis-Bilis Ngangko’ Kakanan

carpan bilis bilis ngangko' kakanan, carpan madura  basa madura  bahasa madura, sastra madura


Bilis agabay bengko se tenggi. Bengko ganeko ekagabay dhalem samalem. Gi’ laggu bannya’ bilis se pon bu-ambu ban mateppa’ tengnga. Badha se arotho’, badha se aroko’, ban badha se minta oro’. Mateppa’ ban mabagus bengko ngabi’ ora’ bannya’.

Ratona marenta. Sakabbiyanna bilis kodu bu-ambu. Ta’ olle ajalanan, ta’ olle sengla’an. Malle ta’ ababaja’an. Bilis-bilis ganeko bu-ambu onggu. Tang-gentangan. Agaja’ ban bur-leburan abareng binena.

Lis-bilis pon bannya’ se lep-ellebban. Kenyang etamba bur-leburan kalaban binena nambai lempo se pon agattong e buluna mata. Rato ajalan ta’ sa’-kasa’ ngalelenge karatonna se badha dhalem tana ganeko. Rato bilis terro entara ka konco’na bengko se buru mare ekagabay. Terro nengguwa hasella.

Pajat rato se arancang bangonna bengko se ngolor ka ettas ganeko. E labang pon bannya’ bilis-bilis se ngantos. Bilis-bilis peleyan. Bilis se pajat andhi’ pangormadan ban kakowadan se laen dhari bilis-bilis se laen. Bilis-bilis se ngamba’ ganeko pajat pon eajak rato kaangguy ajalan ka konco’na bengko se ngolor dha’ ettas ganeko.

Kalaban kodha se pon esaroju’i, Rato Bilis ban bilis-bilis se molae gella’ pajat ngamba’ mangkat ka gudhangnga kakanan. E gudhang ganeko pajat bannya’ kakanan se gi’ gus-bagus, man-nyaman, ban ro’omma magaliya’an buluna elong.

Maos jugan

Sapa se ta’ garamowana bila ngedhing ro’om kakanan nyareddhem. Ro’omma nalbak ka elong. Taker bungkara canggana elong. Rato Bilis ban bilis pon badha e dhalem gudhang. Gariming pon padha badha. Kaburu se ngakana, kaburu apesta’a.

”Epabanasa laju,” oca’na settong bilis se pon molae ngacaleyot tabu’na.

”Ta’ ehodu-hoduwa, laju ehelena,” oca’na bilis se biyasa agiyak. Rato bilis masenga’ sopaja ta’ nger-enger. Me’ badha bilis se ngedhing. Babaja. Pestana bakal burung-burung bariya.

Rato bilis ngajak apesta ka konco’na bengko ganeko. Rato marenta kaangguy nyambi kakanan se gus-bagus. Kakanan ganeko badha se eosong ekadhuwai ban badha se ekatellowe. Jalan ka konco’na pendha sara etembang jalan atangnga.

”Baramma siap kaangguy nae’?” Rato atanya. Bilis-bilis se ga’-soga’ ganeko nganggu’.

”Bilis soga’ mangkat!” benthagga rato.

Bilis-bilis soga’ ganeko mangkat. Dhari paleng baba, jalan gi’ nyaman. Atang. Nae’anna ta’ nanja’. Bilis ganeko terros ajalan. Badha settong bilis se ngedhing giyagga rato ban leng-malengnga. Bilis ganeko pon molae gella’ nyendhemme tengkana rato ban leng-malengnga. Bilis ganeko terros nyendhemme dhari baba.

Bilis Sendhem ganeko gunna aonggu’. Bilis Sendhem aenter e taneyanna karaton, akaton bingong kadibi’an. Ca-kancana se laen tedhung anganga, ngerrok, jailla banjir. Bauna batthowang. Bilis Sendhem ganeko paggun aenter.

Rato ban leng-malengnga paggun agiyak. Tapegga se ngos-ngosan ta’ ekarassa karana meler antara settong ka settongnga namba kowat.

”Rato, jalanna sajan sara, ambu gallu. Kaula tapegga,” ca’na. ”Sampeyan ngala’ nyamanna dibi’,” oca’na pole lelere.

”Sengko’ ereken ta’ tapegga keya, apa?” Sakabbiyanna agagak se ranyeng. Badha settong bilis maleng se roce. Bilis ganeko nyepcep kakanan se esongguy.

”Areya ka attas kare saparona gi’an. Buhhh… dina maske ta’ apesta, mon iya pera’ rato kadibi’an se bisa ngakan, teya mate kakabbi,” oca’na ka kancana lelere.

”Mara terrossagi pole!” Parentana rato.

”Mayu’!”

Rato ban leng-malengnga nerrossagi dha’ ettas. Jalanna sajan sara ban berra’. Rato paggun neret dhari attas. ”Ayuuu’. Para’ dhapa’a la. Pasoga’. Sapa oreng se soga’ bakal nemmo dha’ apa se ekaterrowe. Ja’ tedhung malolo. Dina se tedhung jarowa bakal olle jail,” oca’na rato.

”Jaggur!!!” Rato abenthak.

”Mayu’!” sawodda lis-bilis maleng.

”Gurjem!”

”Mayu’!”

”Gurdhem!”

”Mayu’!” benthagan ganeko eguna’agi sopaja ta’ lekkas lempo.

”Jalanna banne gunna sara, Rato. Tape sempet. Aneka kakanan se esambi raja, ta’ ennenga maso’ kose,” oca’na settong bilis.

”Jareya paleng katonna pera’. Ba’na mon ngabas dha’ attas, gunna nengale tera’ se kene’ parana. Akaton sengko’ balakkadan nyangka ta’ kera maso’a keya. Tape seddheng ejalane areya’ paggun maso’ ban dhapa’. Mara paksa. Mon epaksa paggun dhapa’ ka konco’na. Ja’ ngabas lobang otaba jalanna sara mon terro ka nyaman,” ca’na se rato.

Bilis Sendhem ajagai bilis-bilis se eanggep bannya’ pangatowanna. Epakompol ban arembak. Lis-bilis ganeko padha saroju’. Sakabbiyanna bilis bakal kalowar dhari karaton bilis dhalem tana ka lowar. Bakal ngolelenge bengko se ngolor dha’ ettas.

Sakabbiyanna bilis ejagai. Ekabala parlona. Lis-bilis gunna nganggu’. Badha se laju abaladhas, badha se gi’ mandhi, asalenan ban en-laenna. Para bilis kalowar lebat jalan se pon egabayagi mon Bilis Sendhem. E bungkella bengko se ngolor dha’ ettas badha lobang ne’-kene’, cokop kaangguy lebat bilis-bilis. Sakabbiyanna bilis kalowar kalaban gancang. Badha se berka’, badha se tabarangka’.

Rato ban leng-malengnga molae arassa tako’. Karana bengko se ngolor dha’ ettas ganeko agujek. Rato ban leng-malengnga ambu e tengnga jalan. Paggun badha se akael kakanan bila bu-ambu dhalem parjalanan. Kadhang bilis ganeko lako agalattong, maberra’ kancana se laen.

Maos jugan

Polana lako agalattong, bilis ganeko ekacar, saengga bilis se ngakan kaadha’ ganeko gaggar. Dhalem gaggarra, bilis ganeko tor-tabentor, robana renjem, badanna ancor, gaggar ka baba amonye ngek. Bilis Sendhem gunna takerjat.

”Dina ma’ ngakan malolo. Ngala’ nyamanna dibi’. Maske noro’ ngosong mon laju akakana malolo, matadha’an ka bandar,” rato gunna matao empolla. Bilis Sendhem nerrossagi lakona. Alobange bungkella bengko. Rato arassa angen sajan tandhes. Karana bengko ganeko terros agujek.

”Mara duliyan. Malle lekkas bu-ambu ban ngakan ka konco’na. Sakejja’ laggi’ dhapa’,” parentana rato. Lis-bilis pon padha akompol ngolelenge bengko se ngolor dha’ ettas ganeko. Padha asandhakep. Pada ngantos.

Bilis Sendhem nerrosagi lakona. Kare sakone’. Rato para’ dhapa’a ka konco’na. Bengko se ngolor dha’ ettas ganeko sajan aoleng.

”Te-ngate, angen sajan tandhes,” rato masenga’. Lis-bilis padha ngedhing ban asorak. Rato takerjat ngedhing sowara soragan ganeko. Rato ban leng-malengnga dhapa’ ka attas. Bengko ganeko sajan aoleng. Kalakowanna bilis Sendhem mare. Bengko ganeko robbu. Rato ban leng-malengnga akowak. Tako’ mate. Jaggur!

Monye robbuna bengko ganeko. Lis-bilis asorak ban laju padha berka’ arebbu’ kakanan se esambi rato ban leng-malengnga. Rato se ecapo’ cecce’e la’-bella’anna geddhung. Ta’ ebikes mon lis-bilis. Lis-bilis padha arebbu’an.

Rato pajat wak-kowagan. Tape tadha’ se ngedhingagi. Rato ganeko tamba eonjep kalaban la’-bella’an. Bilis se ngacar kancana gella’ ngoca’.

”Buh… kasta ta’ ngakan molae gella’. Kare ngalodhu’ eber. Paggun ta’ melo. Dha-padha cara reya’a, sengko’ ngakan molae gella’. Sela bariya todhus ekataowe tatangga ban lis-bilis se laen.”

”Palang!”

 

Tellasan Reyaja 1436 H

Catheddan:

1.      Ehodu-hoduwa, laju ehelena = Ta’ esodhuwa, laju eselena. Eguna’agi ameler. tor jugan parlo ekagali careta pandha' paneka (carpan), sabellun epon ampon ngombar e Radar Madura, Ahad, 27 Desember 2015.

Posting Komentar

Lebih baru Lebih lama

Formulir Kontak