LALAKE’ ganeko napet dhadhana marena nengale lake’-bine’ abel-gumbel
e babana kajuwan. Bannya’ oreng se ta’ nengale karana ahelm kakabbi. Sampe’
polisi-polisi ta’ nengale keya ja’ badha na’ poto Adam tengkana para’ padha’a
kalaban katoronanna ajam.
Se lalake’, sakone’-sakone’
magarjeng, sakone’-sakone’ magarjeng. Magarjeng ma’ gunna gan sakone’. Se
babine’ sakone’-sakone’ maebir. Sakone’-sakone’ maebir. Maebir ma’ gunna gan
sakone’. Dha’ essa’ mathok. Dha’ essa’ epathok. Tadha’ tegguna. Lalake’ ganeko
sajan dhalem napet dhadhana.
Salaen napet dhadhana,
lalake’ ganeko gunna sanggup akepek ban agigep. Karettegga ngowap. ”Mandar
arassa’a se samporna keya, se ta’ daddiya caca! Oreng rowa mandar lekkasa ambu.
Mandar todhusa ka ajam.”
Aba’na gunna mesem
kadibi’an. Ca-kancana takerjat ngabas tengkana se molae gella’ gunna ngabas ka
attas. Akepek-kepek kadibi’an. O-tao mesemma agalibiran kadibi’an.
Tadha’ ojan, tadha’ angen,
mesem kadibi’an. Badha se ngoca’ duli pangajiyagi. Mon paggun edina. Tolos!
Lalake’ se molae gella’ ngalamon, enga’ ka oreng e penggir jalan, apangrasa ta’
nyaman dibi’. Abali ka kamarra.
Lalake’ ganeko taresna dha’
settong oreng bine’ raddin. Badanna bagus onggu, lu’-bilu’na badanna nyangke’
ka pekkeranna. Lalake’ ganeko atemmo e pasar kalaban babine’ ganeko. Lalake’
ganeko entar ajuwal dara, se babine’ entar maebir jajuwallanna, tape ta’
paju-paju. Lalake’ ganeko esto ban neser.
Abasanna, babine’ ganeko
mellassagi. Nampa cangkem kadibi’an, ajuwal wa’-buwa’an. Pao, jambu, ban
geddhang. Marena ajuwal dara, lalake’ ganeko nyander. Adha-kandha. Lu-dulluna
atanya argana wa’-buwa’an se ejuwal.
”Iya, ca’na se melleya, ja’
rengan wa’-buwa’an bannya’ macemma. Mon areya dha-modha. Areya sakelona gunna
lema ebu, la tobuk akael. Tape mon se larang, sela makatagiyan, rangrang
sareyanna,” babine’ ganeko aru-garu tabu’na. Lalake’na gunna aonggu’.
”Engko’ nyoba’a paona. Mon
manes, melleya. Mon ta’ manes, menta’a. hahaha…”
”Ngala’ nyamanna dibi’
pera’...”
”Kan se nyaman
ka aba’ dibi’ se esare,” lalake’ ganeko ngerra’ pao. Pendha akael. ”Ba’na ta’
asakola?” Se lake’ ganeko atanya.
Se babine’ akepek. ”Engko’
tadha’ se abandhai. Sakola’an larang,” lalake’ ganeko gunna gu’-onggu’an.
Lalake’ ganeko melle sakelo pao se paleng manes. Lalake’ ganeko pas mole.
Samarena ganeko, lalake’ ganeko lako atemmo e pasar.
Pan-barampan bulan abit
marena ganeko, lalake’ ganeko epamondhuk ka kottha. Sabellunna mangkat ka
pondhuk, darana ejuwal kakabbi. Salaen nyambi dara, lalake’ ganeko agandhu’
pangaterro atemmo se raja. Tape are ganeko, babine’na tadha’, kare barungnga.
Pan-barampan wa’-buwa’an bucco’ akalathagan. Oreng-oreng barung se badha e
seddi’na paggun emo’ kalaban kalakowanna. Nanenge jajjuwalan.
Lalake’ ganeko aromasa badha
se elang. Terro taowa, tape todhus se atanya’a. Lalake’ ganeko mole kalaban
berra’ pekkeran sampe’ dhapa’ ka pondhugga paggun kapekkeran. Lalake’ ganeko
katon ta’ perna badha e pondhugga karana lako enga’ ka babine’ ganeko. Olle
saminggu e pondhugga, lalake’ ganeko buto abalanja. Kodu ka pasar. E pasar
ganeko bingong nape se ebelliya. Daddina gunna alengleng daddi sapasar.
Seddheng olle ennem kale
poterran -maske ta’ apoter ka kangan malolo, bila lesso ajalan, ambu, abali,
dhapa’ pole ka se gella’ melle es. Ajalan pole, sambi nyare-nyare nape bai se
kera bisa maloppa dha’ babine’ se agantong dhalem pekkeranna. Tape paggun ta’
nemmo. Malere jalanna bila dhapa’ ka barungnga wa’-buwa’an. Pola badha pao, jambu,
rambutan, ban apel, se kerana bisa nambai berra’ pekkeranna. Tape paggun ta’
nemmo. Aba’na pon lesso se apoterra pole. Dhalem pasar, oreng pon molae
rangrang. Lalake’ ganeko gunna bisa agaru cethagga.
Lalake’ ganeko pangara pon
abaliya ka pondhugga. Lesso ban lapar pon badha. Barusa. Tape aba’na gi’ terro
nyareya sakaleyan laggi’. Ajalan dhari lowar pasar akantha se gi’ buru dhateng
gella’. Ajalan lelere. Ngabas epateppa’ dhari settong barung ka barung se laen.
Ta’ mella’ matana gerrang. Ajalan lelere.
Oreng bannya’ se tacengnga’.
Dhapa’ ka paddu bara’ dhaja, barungnga wa’-buwa’an, lalake’ ganeko nengale
oreng babine’ ta’ adhung-kodhungan. Gunna akaosan, bujella gi’ ta’ etopowe.
Lalake’ ganeko nyander.
Anganga keng ta’ asowara.
”Ba’na ta’ usa atemmo
sengko’ pole. Sengko’ sapora. Sengko’ todhus. Ba’na sateya santre…”
”Arapa ma’ laju cara jareya?
Badha apa ro?”
”Sengko’ sateya ta’ gunna
ajuwal wa’-buwa’an edhinna’. Sengko’ ajuwal seyang-malem. Daddina kaso. Kadhang
sampe’ tengnga malem gi’ neng-naneng karana oreng melleya buwana sengko’.”
”Iya kan nyaman
mon paju. Etembang ta’ paju sakale, ngantos malolo. Tadha’ se melleya, gunna
co’-bucco’ bariya.”
”Molana la abit sengko’
ajajjuwal seyang-malem. Tape mon gi’ e pasar dhissa’ gunna ban minggu nanenge e
kottha. Polana ca’na paman edhinna’ bannya’ oreng buto, kakorangan se
nanengana. Engko’ esoro nginep sakale, esoro ajuwal buwa edhinna’ sakale.
Engko’ alako cara reya polana otang oreng towa se raja. Lamba’ ca’na, oreng
towana sengko’ lako ajudhi, pas mate. Embu’ ta’ sanggup keya, daddi apate
sakale. Engko’ epakane mon paman, daddina sengko’ ekaana’ ban sateya kodu
majari tang-otang jareya. Iya sateya sengko’ ajuwal wa’-buwa’an seyang-malem.”
”Argana seyang-malem padha?”
Lalake’ ganeko mareksa. Babine’ ganeko aonggu’ asella mesem. Babine’ ganeko
akarettek. ”Alarangan buwa se ejuwal bakto malem. Aseggerran. Amanesan.”
”Laen!!! Polana malemma.
Aganggu oreng tedhung.” Babine’ ganeko mabattal onggu’na dibi’.
”Mon enga’ jareya sengko’
melleya sateya bainan. Malle olle se amodha’an.”
”Mon santre ta’ olle melle
malemma. Egigiri keyaena. Santre ta’ olle ajalanan. Seyangnga bai ta’ olle
ajalanan, apana pole agalajar malemma. Daddi santre pabajeng ngaji, malle olle
bine se raddin ban bagus.”
”Eya’ pessena. Iya babine’
padhana ba’na!” Lalake’na majar. Babine’ ganeko gunna mesem bak celo’. Lalake’
ganeko abali ka pondhugga nyambi pao ban pettes. Arojak. Marena arojak ecapo’
okoman aberseyan dhuwa’ jeddhing. Kadibi’an. Ta’ ekarassa badha okoman. Senneng
abel-gumbel, abulet dhadhana. Ta’ egarassa lessona mon gunna aberseyan dhuwa’
jeddhing maske mot-lomodda aebuwan taon ta’ esekka’ sakale.
”Bali’ olle okoman etembang
bula ta’ bisa atemmo kalaban dika,” oca’na sambi nyi-nyanyiyan.
Aberseyan jeddhing mare
para’ magrib. Marena gi’ eolok pole etambai kalaban okoman maca sorat Yasin
pa’polo settong sambi soko nonggal.
”Mon gunna pa’ polo settong,
kene’. Sabab mesemma dika ta’ kabitong,” oca’na dhalem atena. Pa’polo settong
Yasin ganeko ekalenyem dhalem dhuejjam. Langsung maso’ ka kamarra pas noles
sorat se etojjuwagi dha’ babine’ ganeko. Acareta samarena mole dhari pasar olle
okoman.
”Tape mon gunna okoman ta’
kera berra’ sanape, se paleng berra’ bila dika elang, ta’ etemmo kabarra otaba
dika badha eadha’anna bula tape ta’ mesem ka bula. Talka dhadha bula.”
Sorat ganeko e pakerem ka
oreng se ajuwal jindhul, se lebat e budhiyanna dhaporra pondhuk. Babine’ mesem,
agella’ dibi’ maca sorat ganeko. Are ganeko babine’na ta’ bisa males sorat
ganeko. Ta’ tao se malessa, todhus ka tolesanna dibi’.
Polana tadha’ balessanna,
are pasaran toleyanna, lalake’na acareta berra’ pekkeranna ngamba’ balessan
sorat dhari babine’na. Are ganeko babine’na paggun ta’ males, gunna makerem pao
sakelo ebaddhai palastik. Settong pao gunna atoles ”Pasabbar”.
Seyang-malem lalake’na
ganeko noles sorat. Esellae tolesan-tolesan Arab ban paggun epakerem ka oreng
se ajuwal jindhul se biyasa lebat e budhiyanna dhaporra. Balessanna paggun pao
”Engko’ ta’ bisa noles sorat”.
Settong bakto lalake’ ganeko
ngarte maksodda ajuwal buwa seyang-malem. Mon seyangnga biyasa ka pasar, gunna
kaangguy matabar. E pasar bannya’ oreng se nabar. Bannya’ se messen. Sampe’
ambu ngantri.
Lalake’ gunna atanya, ma’
ta’ abala dhari sabban. Tape lalake’ ganeko paggun esto ban taresna. Ta’ bisa
ngambuwagi sagampang mowang bigina otaba kole’na pao sabban are se ekeremmagi.
Balessanna pao aropa pao ”Enggi. Sapora.” Lalake’ ganeko bingong karana
jawabanna pendha’ parana. Tape pao-pao se badha tolesanna ta’ tao ekakan. Pao ganeko
paggun epakompol molae dhari se lu-dullu sampe’ are ganeko. Dhari taresnana.
Pao se dhapa’ lu-dullu pon bucco’. Ca-kancana ngamenco. Ekoca’e gendheng.
”Ja’rengan pao massa’ edina,
ya bucco’. Lamarina abauwan,” ca’na kancana.
Lalake’na ganeko bingong.
Nemmo akal. Pao ganeko ejemmor. Malle kerreng. Pao berrit ganeko ta’ olle
elang. Paggun kodu badha. Ta’ olle elang. Elang settong, nyaba tarowanna.
Lalake’ ganeko acareta ja’
pao se ekeremmagi gan sapalastik, se badha tolesanna dhari babine’na ta’ tao
ekakan. Epapolong.
”Sabab bula terro apolonga
ban dika. Kalaban bula maca tolesanna dika e pao ganeko se dhari adha’, rassa
kerrong bula pendha badha obadda.”
Pon bannya’ ca-kancana se
tao, ja’ lalake’ ganeko apacaran babine’ se adagang seyang-malem. Seyangnga
adagang buwa e pasar, malemma buwa e romana. Oreng se melle bila malem biyasana
gunna lalake’, adha’ caretana babine’ melle. Pajat pan-barampan pengurus pondhuk
badha se tao. Okoman ta’ sanggup maambu tengkana.
”Kaula ambu pon ta’ ka
pasar. Kaula gunna ngerem sorat. Ta’ oneng atemmo. Kaula abit pon ta’ nengale
ka roba raddinna. Kaula samangken kerrong parana, keng ecegga, tako’ pondhuk
juba’ nyama. Kaula gunna noles sorat.” Alasan ganeko paggun ta’ etarema. O-tao
oreng towana dhateng. Menta lalake’ ganeko kaangguy epakabin. Lalake’ ganeko
gi’ sempat noles sorat ka babine’na.
”Mandar badha’a kasempadan
kaangguy bisa odhi’ abareng dika. Bula paggun esto ka dika. Bula tao, babine’
se esadhiyagi ka bula, pajat santre keya, tape ate bula paggun ka dika.”
Aeng matana babine’ ganeko
ngaremmes e dhuwa’ padduna matana. Dhuare ta’ bisa ka pasar. Karana berra’
pekkeranna. Dhuare ganeko babine’ adu’a sopaja salamet. Maca sorat dhari
lalake’na ali-bali. Aeng matana paggun ngaremmes.
Lalake’ ganeko abala ka
oreng towana kaangguy mekker baramma se daddiya nyaman ban abajanga istikhara gallu
malle ta’ kasta e budhi are. Marena abajang istikhara lalake’
ganeko asapora ta’ bisa odhi’ kalaban babine’ santre se pon abit bakal
epajudhuwa maske ta’ epabakale.
Orang towana narema alasan
ganeko, karana alasanna badha istikharana. Oreng towana parcaja ka
ana’na ban ta’ bangal kaangguy maksa’agi karana bila ta’ nyaman dhari lamat
dhalem istikhara mon paggun epaterros gunna mababaja ka
budhina. Lalake’ ganeko amet kaangguy mangkat pole ka pondhuk.
Lalake’ ganeko mangkat noro’
motor se laju nojju ka pasar. E jalan nengale oreng abel-gumbel e babana
kajuwan. Lake’-bine’. Akantha ajam. Dhapa’ ka pasar pon seppe. Lalake’ toju’ e
barung ngadhep ka barung pajuwallanna pao kalaban noles sorat.
”Bula paggun ngantos dika.”
Kediri, Tellasan Reyaja 1436
H
wah wah... kasihan juga nich, begitu nasip penantiap panjang, namun keganasan cinta adalah keniscayaan
BalasHapustak bosan bosan baca karya bos
BalasHapus