Ojanna sajan derres. Angenna sajan tandhes. Aengnga
atampessan ka amperra barung. Sengko' jeng-manjeng e padduna lencak. Terro
toju'a sakeng sanggerra cora'na la teppo kabbi. Becca pole. Tadha' oreng laen
gun aba' se ngong-lengngongan kadibi'. Adhante' ojan. Adhante' terranga ojan.
Mon terros mangkat paggun kepor. Ja' ta' ngangguy mobil. Ta' andhi' mobil.
Asapedha'an. Ta' nyambi jas hujan. Ya pele'enna kodu ngaop mon terro ta'
bacca'a kepor. E ate gun akarettek, mandar tadha’a kelap bai. Sengko' paleng
tako' mon ka kelap. Apa pole pas nengneng kadibi'an. Palang onggu. Tako' onggu.
Ngetek onggu.
Edhante' sajan derres. Asandhakep marga cellep. Ngabassagi
jam e lengngen la para' Magrib. Ja' senga'a ta' ojan. Ta' ondhem. Langnge'
sateya teppa'na bur-leburra. Abarna mera. Mera mo-semmo koneng. Lebur ka
pangabasen. Apa pole pas eyabas dhari penggira tase'. Sajan atamba leburra.
Apapole naleka ngabasagi abareng Mekar. Yaktena lengkap samporna leburra.
"Wuss...."
"Apa pera' se ekabangen...."
"Ma' cora' dhapa' man-dha'emman. Ja' rengan ngaop pas
pekkeran san-kasanagi." Aba' manglo dibi'. Manglo aba' dibi'. Aba' dibi'
se abanta kareppa dibi'.
Pajat enga' reya mon teppa'na nengneng kadibi'. Pas jan-ojan
pole. Pekkeran ampo san-kasanagi. Ajalan leng-ngaleleng. Etamba pajat teppa'na
taresna ka settong oreng. Sajan daddi se abungleng. Alengleng. Possa' e cetak
ta' kaparan.
"Areya se nyaman giba noles. Toles bai ma' le ta'
elang. Eman tombuna pekker mon pas etorot car-lalacer. Bali' papolong. Pasettong
daddi tolesan se agantong. Laggu' otaba sadhumalem kenneng baca pole. Kenga'e
pole. Bi-lebbi ebaca oreng laen. Tantona lebur parana." Abanta dibi' sambi
ngala' hp se badha e kapengnga jaket. E kapeng dalem. Banne se e lowar. Mon se
e lowar kene'. Ta' buwa' mon e esse'e hp. Tako' gaggar mon teppa'na ajalan. Ta'
andhi' pole. Ta' kera neggu' hp pas.
***
Mon se'-rese' bu'u'. Tek-karettek kene' biyasana serra'.
Areya la dhari gella' gi' paggun. Ontong buru eparenge terrang sakejja', daddi
ngenneng mole. Ja' senga'a ta' terrang sakale alamat sampe' malem. Reya' la
para' isya' gi' paggun ta' mare ojanna. Ja' senga'a reng nanges areya dala
kerreng aeng matana. Dala gemmet. Dala tadha’ se ekatangessa. Dhari abidda.
Pojur tadha’ reng nanges dala abit. Dhuli epabunga pole bi' se Kobassa. Dhuli
epanemmo jalan kalowar ka'angguy agella' pole. Nyarngenge pole. Gi' korang apa
Guste Pangeran ka kaodhi'anna manossa. Sakeng manossa sokkorra tadha’. Se
paddhang namong koranga malolo. Ya, aperreyan tama' jat. Agabay ate aromasa
korang terros. Aromasa ta' cokop terros.
"Baramma, burung ya se akompolla malem sateya?"
Sahrum nelpon.
"Ta' tao, ya. Ta' kera pola. Oddi tanya'agi ka
Salamet!"
"Enja' polana ojanna eya' ta' ambu sakale. Molae gella'
ta' re-mare."
Malem sateya badha parkompolan. Akompolla dat-ngodhadan
sa-RT. Terro mabadha'a ziarah wali ca'na. Mabadha'a kas. Nyempenna sabban
menggu. Pongpong gi' padha giyak esanggubi sakale. Bur-lebur. Nabang kompak.
Ban pole kegiatan se erencana'agi bagus. Daddi ta' kera etola'. Paggun mayu.
Pangarana akompolla e tang bengko. Tape e romana Salamet
teppa'na badha salametan. Nyalameddi somorra polana metto. Samenggu ri'-bari'na
ngebbur. Alhamdulillah aengnga santa'. Nyaman. Kenneng enom. Daddina asalamet.
Ekala' mare Magribba gi' buru. E dhinna' lakar pajat kapra, mon badha
pa'-apa'an paggun amet-salamet tekka ca'-oca'an nase' sapereng tompang sekkol
ban tellor saseba'. Ebacae patteha. Baroka duwana eyatorragi ka bangaseppo se
la badha e alam kobur. Pangarep samoga Pa'-napa'a se ekaolle daddiya sango
kaberkatan.
"Enja' tolos ca'na Salamet, Tar...."
"Sengko' nelfon gi' buru. Ca-kanca mare e hubungi kabbi
ca'na la. Siap kabbi."
"Ya, la mon enga' jareya. Sengko' abajanga gallu. Owa'
e langgar la adan."
Mare mate'e telfon dhari Sahrum. Gasek sengko' jaga dhari
toju' pas mangkat ka langgar.
***
"E bilugan bara' lao'na lampuna mate gi, Ma'?"
"Mate, Cong. Abit la. Ta' egante'e gi' bi'
pamarenta."
"Adha' petteng calemotan. Se theng-gantheng, ya gun
pamarenta'an."
"Nambu nyambi senter neka...."
"Ya, Cong... Ma' le ta' tatandhung sokona. Ban pole
sateya ca-bacca tana. Tako' badha pan-apan."
Odhi' e kampong pajat ta' padha ban e kotta. Tekka rekong
torkadhang ta' tao ja' aserroa ka sapa. Lorong se alobang, lampu jalan se
rosak. Ya gun etarema. Malarat se ebecce'a. Abit se epateppa'a. Ya, nyamana bai
e kampong. Pamarenta pusat rangrang se mareksa'a ka kampong. Daddina dina torot
tekka talpos. Nyamana gun aspal. Batona paggun tol-ngantol. Torkadhang
masyarakat dala jubet dibi'. Naleka nompa' sapedha tako' labu. Daddina
sombangan sarida'na. Ajuwal berras eporop semmen. Alepa'a lorong.
Man Sumo biyasana se lako giyak ngajak ga-tatangga. Naleka
ngabasagi lorong la enga' jalanna jaran, otaba badha galadhak se rosak, lampu
jalan se ta' epatepa'. Man Sumo ampo ngoca', "Mayu kana' daddi pamarenta
sekaligus rakyat , lu...."
"Makalowar biaya dibi', pas alako dibi'. Haha...
Haha..."
"Areya mon etorot, cora' bannya' se maso' ka masake'.
Labu kabbi, otaba mon malem pas tapalang badha olar. Buddhu."
"Dina mayu juwal berrassa. Sombangan sakone' ebang.
Ka'angguy mateppa' lorong."
Badha palangnga pajat odhi' e kampong, torkadhang ta'
sakone' anggaran pamarenta se ta' eguna'agi sabendherra. Dana pembangunan se
gun ta' etemmo konco' bungkella. Ella repot pajat. Pas eyanggep apa masyarakat
mon enga' reya. Sakalemba' e pekker abanta, "Ba' enga' reya'a kabbi se
anyama kampong, ya. Pembangunan se lako malolo monte'. Ja' rengan mon maca dana
se dhari pusat cora' ce' rajana ka'angguy pong-kampong. Disa-disa.
"Berarti sapakat, bila mangkatta aziarah ngangguy bus
mini se oso'na 21, tape ta' bisa maso' dha' enna'. Nambu dhante' e pintu
gerbang lao'." Salamet aberri' tao kasapakatan dhari ollena rembak.
"Kas bakal ekanthang molae menggu dhateng. Paleng
sakone'na lema ebu ropea."
"Enggi...." Sakabbi'na ca-kanca salpa', kompak,
ajawab sepa'. Tandha ja' parkompolan la mare, kare se mabacca'a bibir ka kowa
koneng.
Sumenep, 03/02/23
Ajaz Elmazry merupakan mahasiswa pascasarjana UNISMA Malang,
Pegiat Komunitas Gai' Bintang, dan penulis buku Odhi' ban ta-caretana.