Sabban malem salekoran, Lesbumi PCNU Sumenep mabadha
pangajian se kasebbut kalaban Malem Salekoran, enggi paneka kamrat se
elaksana’agi e malem tanggal salekor bulan Madura, namong kompolan paneka
esaba’ e settong tempat se ta’ le-ngalle, enggi paneka e kantor PCNU Sumenep se
badha e jalan Sumenep-Pamekasan. E kompolan are malem mangken paneka, se marabu
Lukman hakim AG, se elaksana’agi e tanggal Sagame’ bulan Takepe’ paneka
ajarbaba’agi “Ngopene Basa, Ngopene Bangsa” se ka’dhimma kantos are mangken
saserradan basa Madura langkong korang eparatene.
Manabi
bila adungngeng basa Madura se ka’dhimma pajat aramo’ dhari okara Basa
Nantowagi Bangsa. Bangsa Madura aropa’agi bangsa se gadhuwan Basa tor dhalem
san-basan ka’dhinto banne coma badha dialek tor saessena enggi paneka akadiya
saloka, pantun, parebasan, paramasastra tor salaenna namong jugan parlo ekagali
sadaja enggi paneka eja’an Basa Madura.
Dhalem
eja’an basa Madura paneka badha dhuwa’ macem, enggi paneka se sapesan eja’an
1973 tor se kapeng dhuwa’ eja’an 2011. Namong kabannya’an masyarakat paneka
ngangguy eja’an karebba dibi’ (EKD) saenggana asababbagi salsalla pokpara okara
se badhi ekamaksot okara kasebbut. Patot esokkore, oreng Madura ampon ta’
todhus apareng nyama monggu Produk dha’aran otaba menuman, akadi aeng kemasan se
anyama kalaban basa Madura. namong paneka ta’ noro’ eja’an se sae. Babajana
(ame’) tolesan se badha e kardus, botol, gellas paneka eanggep tolesan se ampon
teppa’, saenggana mas etoro’e sareng oreng bannya’ (Dhabuna Pemateri: Lukman
Hakim AG)
Sapaneka
jugan monggu san-tolesan se badha e spanduk raja, se biasa badha e penggir lorong kalaban
tolesan basa Madura. se biasa aropa’agi kampanye, bisa peleyan bupati otaba
gubernur, kalebun, kalaban aromasa pangalebur ka basa Madura, pas etoles
kalaban Ejaan Karebba Dibi’. Padahal gi’ bannya’ ru-guru e sakola’an, e langgar
tor e disa-disa se bisa epentae petanya kadinapa serradan se lerres tor sae.
Saestona banne namong kampanye peleyan, jugan sadaja serradan se ebaca sareng
oreng bannya’ neka kodu serrat kalaban teppa’, sopaja ta’ etero sareng oreng
bannya’.
Kantos
mangkeng langkong bannya’ dhabu, okara, kalemat se cokop kalonta enggi paneka
nyala’agi ngongodhadan menangka bangsa se ta’ malappae, se ta’ maemot, ekoca’
ta’ emba dha’ basana dibi’, namong se seppo jugan ta’ apareng pangajaran. Se
ngodha epakon nyabis, epakon sowan, ampon banne baktona saleng cale, saleng
cala, antara se seppo sareng se ngodha neka kodu padha atong-rontong, agutong
rojung kadinapa basa Madura se bakal ekaleburana sareng sadaja bangsa, banne
namong se ngodha otaba se towa.